بیماری های شایع در تابستان

portfolio image

انجام کلیه ازمایشات غربالگری دوران بارداری

  تب Fever


  تب به مفهوم بالا رفتن درجه حرارت بدن است که به علل گوناگونی می تواند ایجاد شود که شایعترین آنها بیماریهای عفونی می باشد. تقریبا تمام انواع عفونت ها می توانند تولید تب نمایند و شایعترین عواملی که باعث ایجاد تب نزد بچه ها می شوند عبارتند از سرماخوردگی و به طور کلی عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی، ورم لوزه ها، عفونتهای گوشی، ریوی، گوارشی و عفونتهای ویروسی مثل سرخک، اوریون و آبله مرغان.عاملی که در تابستان تشخیص تب را با مشکل مواجهه می سازد گرمی هوا می باشد که ممکن است موجب بالا رفتن دمای بدن شود و افتراق آن از تب اهمیت دارد بطوریکه معمولا در این موارد نیاز به درمان های رایج تب نیست و فقط کم کردن لباس، استفاده از فضای خنک، نوشیدنیهای سرد، وان آب ولرم و در موارد گرمازدگی شدید تزریق سرم 4 درجه سانتیگراد می تواند درجه حرارت بدن را کاهش دهد .

 

 


  تهوع و استفراغ Nausea and Vomiting

  عوامل ایجاد کننده تهوع و استفراغ می تواند بسیاری از اختلالات پاتولوژیک و بیماریها، مصرف داروها و نیز مسمومیت های غذایی باشد و هر جا که امکان داشته باشد باید علت زمینه ای تهوع و استفراغ رفع گردد. گذشته از این در صورتی که درمان علامتی تهوع و استفراغ تشخیص چنین اختلالی را به تاخیر بیندازد، نامطلوب خواهد بود. در بسیاری از موارد تهوع و استفراغ خود به خود محدود شده و به غیر از روشهایی که ناراحتی بیمار را کاهش می دهند ( از قبیل مصرف مکرر مقادیر کم نوشابه ، ژلاتین مایع، چای رقیق، شربت کولا و .... ) به هیچ درمانی نیاز ندارد. درمان ضد استفراغ علاوه بر تخفیف ناراحتی قابل ملاحظه همراه با تهوع و استفراغ منافعی نیز دارد که از آن جمله می توان پیشگیری از تعدادی از عواقب استفراغ مفرط و شدید را نام برد . از دست دادن آب بدن و عدم تعادل الکترولیتی ( از دست دادن یونهای سدیم، پتاسیم، هیدروژن و کلر) شایعترین پیامد های استفراغ هستند که منجر به آلکالوز متابولیک همراه با کمی پتاسیم و کلر خون می گردند. شیرخواران و اطفال خصوصا از نظر پیدایش عوارض بیشتر در معرض خطر هستند. آسپیراسیون ریوی پیامد جدی دیگر استفراغ است که بخصوص در بیمارانی که مشکلات عصبی دارند یا در موارد مصرف بیش از حد داروها بسیار مهم و مساله ساز می باشد . در هر حال استفراغ های تابستانی بیشتر ناشی از استفاده از مواد غذایی فاسد، غذاهای مانده، بستنی و ... می باشد که با کمی دقت در انتخاب مواد غذایی می توان از آن پیشگیری کرد. و یا در صورت وقوع با مراجعه به مراکز پزشکی و درمانی در اسرع وقت نسبت به درمان آن اقدام نمود .

 

 


  بیماری مسافرت Travel Sickness

  به مجموعه علائمی که در اثر حرکتهای ناگهانی و یا حرکتهای منظم در مواردی مانند استفاده از وسایل نقلیه مانند کالسکه، ماشین، ترن، هواپیما یا قایق ایجاد می شود، اطلاق می گردد. گرچه تمام این بیماریها مشابه هم هستند اما دریا گرفتگی به علت حرکت دائم بالا و پایین رفتن قایق نسبت به بقیه کمی فرق دارد. این عمل به مکانیسم تعادل بدن به ویژه در مایعی که در گوش میانی است تاثیر می کند. این مایع بطور مداوم و به اندازه کافی در فشار است و هنگامی که جابجا می شود تهوع و استفراغ تقریبا نزد همه به وجود می آورد . اما در ماشین گرفتگی جمع شدن الکتریسته ساکن در بدنه ماشین را علت می دانند هرچند که هیچ دلیل قانع کننده ای وجود ندارد که ثابت کند الکتریسته ساکن باعث ماشین گرفتگی می شود. اما استفاده از داروهای آنتی هیستامین نظیر دیمن هیدرینات و دیفن هیدرامین کمک کننده هستند. مصرف هیوسین هم می تواند موثر باشد ولی به علت ایجاد خواب آلودگی توصیه نمی شود .

 

 


  سرماخوردگی Common Cold

  هرچند سرماخوردگی بیشتر در فصول سرد اتفاق می افتد اما در تابستان نیز شایع است چرا که استفاده از کولرهای آبی یا گازی و تغییرات دمای هوا بین ساعات نصف شب یا صبح از علل ایجاد سرماخوردگی در تابستان هستند ولی آنچه که مهم است این که هر چند علائم آنفولانزا شبیه به علائم سرماخوردگی هستند ولی آنفلوانزا معمولا بیماری شدیدتری است و در تابستان کمتر اتفاق می افتد. عقیده بر این است که سرماخوردگی شایع ترین بیماری در میان انسانها ست و تخمین زده می شود که حدود 40% افراد در هر سال به آن مبتلا می شوند . دوره نهفتگی سرماخوردگی ناشی از رینو ویروس ها از 1 تا 5 روز متغیر بوده و متوسط آن 2 روز است. در حال حاضر هیچ نوع درمان دارویی اختصاصی برای سرماخوردگی وجود ندارد. درمان علامتی و کوتاه مدت است. اگر سرفه بیماری تحریک کننده و بدون خلط باشد، مصرف یک داروی متوقف کننده سرفه ممکن است در کاهش ناراحتی بیمار مفید باشد. دکسترومتورفان و کدئین داروهای مناسبی هستند. اگر احتقان بینی بطور چشمگیری مانع تنفس راحت شود یک داروی ضد احتقان تجویز می گردد مثل پزودوافدرین. به علت انواع سروتیپ های رینو ویروس به نظر می رسد تهیه واکسن سرماخوردگی غیر عملی باشد. هر چند واکسنهایی در حال بررسی در این زمینه می باشند .

 

 


  تب یونجه یا رینیت آلرژیک فصلی

  رینیت آلرژیک می تواند فصلی یا دایمی باشد ولی در هر حال در بهار و تابستان بیشتر دیده می شود. این بیماری هر نوع واکنش آلرژیک مخاط بینی را شامل می شود و می تواند منجر به عوارضی از قبیل سینوزیت، عفونتهای مکرر گوش یا پولیپ های بینی گردد. آنتی ژنهای شایع معمولا مواد منتقله به وسیله هوا مثل گرده گیاهان هستند. علائم مشخصه شامل احتقان بینی، ترشح آبکی، عطسه و خارش بینی یا حلق هستند. سرفه خشک، خشونت صدا و پاک نمودن مکرر گلو پیامدهای تخلیه موکوس بینی به داخل حلق هستند. علائم شامل سردرد، درد روی سینوس های صورت و خونریزی از بینی است. درمان دارویی عمدتا شامل تجویز داروهای ضداحتقان و آنتی هیستامین ها و کرومولین استنشاقی هستند. در حالی که کورتیکواستروئیدهای ضدالتهاب موضعی بکلومتازون و فلوتیکازون نیز ممکن است در درمان موارد شدید یا مقاوم مصرف شوند اما با توجه به عوارضی که این داروها ممکن است داشته باشند می بایست زیر نظر پزشک و براساس طول درمان مشخص شده توسط ایشان مصرف شوند .

 

 


  نیش زنبور Bee Stings

  اگر چه برای بچه ها ممکن است بی نهایت استرس زا باشد ولی معمولا چندان هم پر درد نیست. ولی در موارد نادری باعث ایجاد شوک آنافیلاکتیک می گردد که خطرناک است و باید در چنین حالتی شخص گزیده شده را فورا به بیمارستان منتقل نمود. گاهی اوقات نیش در محل گزیدگی باقی می ماند که باید با شکافتن محل آنرا خارج کرد. کمپرس آب سرد و شستشو با جوش شیرین برای کاهش درد و تورم توصیه می شود .

 

 


  اسهال Diarrhea

  به مفهوم شل و به کار کردن شکم می باشد. در نوزادان اگر مقدار قند شیر بیش از حد معمول باشد این بیماری ایجاد می شود. کم کردن مقدار قند شیر کمک زیادی به درمان بیماری می کند. خطرناک ترین نوع این بیماری عفونت توام معدی- روده ای است که ممکن است ویروسی یا باکتریایی باشد. در هر صورت خطر اصلی بیماری دفع شدید آب و الکترولیت است. بخصوص در بچه ها چون ذخیره آب کم است اسهال مداوم می تواند با دفع شدید آب حتی منجر به مرگ شود. که لزوم رساندن مایعات از طریق قطرات داخل سیاهرگی را دو چندان می کند. ولی گذشته از اینها مهمترین نوع اسهال وبا نامیده می شود که بایستی اطلاعات لازم در مورد آن در دسترس عموم قرار گیرد .

  وبای آندمیک عفونت باکتریایی روده کوچک است که باعث ایجاد اسهال آبکی و حاد می شود و در صورت عدم درمان می تواند منجر به از دست دادن آب زیاد از بدن و نهایتا مرگ شود. اگرچه پیشرفت هایی در جایگزین کردن آب بدن، بیماری وبا را در مناطق دارای مراقبت های بهداشتی کافی به صورت یک بیماری قابل درمان درآورده است اما این بیماری هنوز به صورت یک بیماری کشنده در میان جوامع بسیار فقیر دنیا وجود دارد. این بیماری از طریق خوردن آب و غذای آلوده به باکتری ویبریوکلره آ به وجود می آید .

 


  راههای پیشگیری از وبا :

  - چون بیماری بیشتر از طریق آب آلوده شیوع می یابد سعی کنیم برای نوشیدن آب، شستشوی ظروف، خوردن سبزیجات از آب لوله کشی کلر دار استفاده کنیم. در غیر این صورت آب را بجوشانیم و پس از سرد شدن مصرف کنیم و یا آب را کلر زنی کنیم .

  - روش کلرزنی: ابتدا محلول غذا کلربا استفاده از 40 گرم آهک کلردار یا 15 گرم پودر هیپوکلریت کلسیم 70% در یک لیتر آب تهیه می شود و بعد بدیهی است از محلول غلیظ بصورت مستقیم برای نوشیدن نباید استفاده کرد. 3 قطره از محلول غلیظ برای کلرینه کردن یک لیتر آب استفاده می شود .

  - سبزیجات و میوه ها را قبل از مصرف با محلول پرکلرین گندزدایی و پس از شستن با آب سالم مصرف کنیم .

  - از خوردن ماهی خام یا کاملا نپخته که از آب آلوده گرفته شده است اجتناب کنیم .

  - به دیگران توصیه کنیم از شنا کردن در استخرهای عمومی و از خوردن آبمیوه و ساندویچ یا هر غذایی که احتمال داده می شود آلوده باشد خودداری کنیم .

  - بعد از هر اجابت مزاج و قبل از تهیه یا خوردن غذا، دستهایتان را با آب و صابون بخوبی بشوئید .

  - از مصرف یخ، سبزی و سالادی که به سلامت آن اطمینان ندارید خوداری کنید. یخ آلوده می تواند موجب انتقال بیماری شود .

  - واکسن تزریقی وبا ( ویبریو کشته شده با تزریق عضلانی ) اثر بخشی خوبی ندارد، دارای عوارض (درد در محل تزریق، ضعف و تب) است و مصرف آن رایج نیست .

 


- واکسن خوراکی وبا با عوارض کمتر، اثر بخشی بیشتر و طول اثر بیشتر دارد ولی رایج نیست. مگر در افرادی که به مناطق آندمیک وبا مسافرت می کنند. فرد ناقل وبا را نیز باید درمان نمود .

 

بیماری ویروسی دستگاه گوارش (آنفلوآنزای گوارشی )

شایع ترین مشکلات بیماری های دستگاه گوارش، با نشانه های اسهال و استفراغ و شکم درد ظاهر می شود. 
در این حالت خاص، اسهال و استفراغ دو لشکر مجهز بدن هستند که با افزایش فعالیت خود، سعی در دفع مواد ورودی ناراحت کننده برای بدن دارند.

* اگر مواد ناراحت کننده در ابتدای سیستم گوارش تا اوایل روده کوچک حضور داشته باشد، لشکر مجهز و با وفای استفراغ، فعال می شود. 
* اگر عامل مهاجم، در بخش انتهائی روده کوچک و در طول روده بزرگ باشد، لشگر باوفای اسهال فعال می شود 
* اگر عامل ناراحتی در کل سیستم گوارش، پراکنده باشد، هردو لشکر با هم فعال می شوند. (استفراغ و اسهال )

در این حالت، این دو لشکر صادقانه به کمک بدن می آیند، تا با دفع عوامل بیماری زا از بدن در ادای وظیفه خود، کم کاری نکرده باشند. حال به نظر شما کدامیک از این لشگرهای وفادار بدن که با تمام قوا سعی در محافظت از بدن دارند، سرکوب کنیم؟

در این حالت باید به خود جواب بدهیم: با سرکوب استفراغ و اسهال، آیا ما، حامی عوامل مهاجم هستیم، یا بدن خودمان؟
بنابراین باید در این شرائط باید به جای سرکوب استفراغ و اسهال که برای کمک و حمایت از بدن ما به پا خاسته اند، به آنها کمک کنیم و ابزار دفاع و مبارزه را که همانا آب و الکترولیت های لازم است در اختیار آنها قرار دهیم.

در اینجا نوع دیگر بیماری ویروسی، که سیستم گوارشی را درگیر می کند، و به نام آنفلوآنزای گوارشی می شناسیم، شرح می دهیم. 
در این شرائط، تنها وظیفه ما، حمایت از بدن قدرتمند ماست، چون با حمایت ما، بدن، خود از پس این بیماری بر می آید. و هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد. ویروس ها در صورت ورود به بدن انسان، تمایل به نقاط مختلفی از بدن دارند.
 دسته ای از ویروسها هستند،که سیستم تنفسی را آلوده می کنند، که ما با عنوان کلی سرماخوردگی می شناسیم و گروهی دیگر، تمایل به سیستم گوارشی دارند.

در صورت ابتلا سیستم گوارشی ما شاهد علایم زیر هستیم؛
* اسهال آبکی
* دردهای شکمی
* تهوع و استفراغ
* گاهی همراه با تب
این بیماری را به نام آنفلوآنزای روده ای نیز شناخته می شود.
 

مهمترین راه انتشار آن؛
 
 
* مستقیم: از شخص به شخص، از راه تماس نزدیک
* غیر مستقیم: مصرف آب و غذای آلوده 

در افرادی که از نظر جسمی سالم هستند، این بیماری، نه تنها خطری ایجاد نمی کند، که بهبودی خود بخود، را به همراه دارد؛ اما گروهای زیر در صورت ابتلا، در معرض خطر هستند و باید مراقبت جدی از آنها به عمل آید:
۱- نوزادان، به ویژه نوزادان نارس 
۲- افراد مسن و سالخورده
۳- افرادی که سیستم ایمنی آنها آسیب دیده است:
مثل بیماران مبتلا به ایدز و یا افرادی که شیمی درمانی می شوند.

نشانه های بالینی

- اسهال آبکی که معمولا خونی نیست (خونی بودن اسهال نشانه جدی بودن بیماری است)
- دردهای شکمی
- تهوع، استفراغ یا هردو (بسته به اینکه عامل مهاجم در کدام بخش از سیستم گوارش مستقر گردیده است )
- گرفتگی و درد عضلات
- سردرد
- تب پایین و خفیف

نکته مهم 

۴۸ ساعت تا ۷۲ ساعت، بعد از ورود عامل بیماری به بدن علایم در فرد ظاهر می شود که به این دوره دوره نهفته گفته می شود. در دوره نهفته، با این که شخص علائم بیماری را ندارد، اما می تواند به دیگران منتقل نماید؛ بنابراین، علت انتقال سریع این بیماری و کلیه بیماری های ویروسی، انتشار آن، در دوره نهفته بیماری از شخصی به شخص دیگر است.

 به طور معمول بیماری ظرف یک تا دو روز بهبودی پیدا می کند؛ اما دیده شده است که در موارد نادر، تا ۱۰ روز هم این بیماری طول کشیده است. به دلیل تشابه علائم بیماری ویروسی و میکروبی، با توجه به اینکه، بیماری های عفونی میکروبی، احتیاج به درمان دارند: نظیر تیفوئید سوال این است که: چه زمان به مراکز درمانی مراجعه نماییم؟

در بالغین، در صورت بروز علائم زیر باید به پزشک مراجعه نمود؛
۱- در طول ۲۴ ساعت قادر به خوردن مایعات نباشند
۲- بیش از دو روز استفراغ ادامه داشته باشد.
۳- اسهال خونی
۴- وجود علایم اسهال شدید، شامل؛
الف) تشنگی بیش از حد
ب) خستگی دهان
پ) ادرار بسیار پررنگ و زرد
ت) ضعف وبی حالی شدید
ث) سرگیجه
ج- وجود خون در مدفوع
چ- تب بالای ۴۰ درجه

در اطفال 

۱- تب بالای ۳۸/۹ یا بالاتر
۲- بی قراری و یابی حالی شدید
۳- درد شدید شکم
۴- اسهال خونی

در نوزادان

۱- بیش از چند ساعت استفراغ کند.
۲- در طول ۶ ساعت ادرار نکند.
۳- اسهال شدید و یا آلوده به خون
۴- دهان خشک یا گریه بدون اشک (نشانه کاهش آب بدن )
۵- خواب آلودگی غیر عادی و یا بی حالی شدید

علت

شایعترین راه انتقال این بیماری به دو راه است؛

الف) مستقیم: از راه مصرف آب یا غذای آلوده 
ب) غیر مستقیم: از راه وسایل شخصی آلوده از قبیل: حوله، قاشق، لیوان آلوده 

کسانی که در معرض خطر بیشتر هستند؛

۱- کودکان مخصوص آنهایی که در مهد کودک و کودکستان هستند،
۲- افراد کهنسال و زمینگیر،
۳- کسانی که در خوابگاه ها و سربازخانه ها ویا مکانی که تراکم جعیت زیاد باشد زندگی می کنند،
۴- افرادی که به هر دلیل، سیستم ایمنی آنها آسیب دیده شده باشد، مثل بیمارانی که شیمی درمانی می شوند ویا بیماران مبتلا به ایدز.

عوارض 
 
ممهمترین عارضه این بیماری، از دست دادن آب بدن است و این در صورتی است که شخص نتواند به هر دلیل، مقدار مایعات و نمک هایی که از طریق اسهال و یا استفراغ از دست میدهد جبران نماید.

 عوارض بیماری به طور کلی در سه گروه؛
۱- اطفال و نوزادان
۲- افراد کهنسال
۳- افرادی که سیستم ایمنی آنها اسیب دیده است.

که آسیب پذیری و خطر بروز از دست دادن شدید آب بدن سریع تر اتفاق می افتد، بیشتر است.
 
 
تشخیص

در صورتی که پزشک معالج در نوع عامل بیماری (ویروسی یا میکروبی) تردید داشته باشد، انجام ازمایش مدفوع ضروری است.
 

درمان
 
 
چون عامل اسهال ویروسی است، درمان اختصاصی ندارد؛ بنابراین آنتی بیوتیک ها ( به قول ما فارسی زبان ها: چرک خشک کن ها ) هیچ تأثیری در درمان این بیماری ندارد. پس، اقدامات درمانی، به جز در موارد خیلی سخت، محدود به درمان خانگی می شود. از قبیل؛
- نوشیدن مایعات به ویژه مایعات نمک دار، به مقدار کم اما در فواصل کوتاه و منظم،
- استراحت دادن به معده در طول بیماری، از خوردن غذاهای حجیم چون میوه؛ سالاد؛ سبزی خوداری نماید.

- بعد از بهبودی، تغذیه را به آرامی شروع شود. ابتدا با غذاهایی که به راحتی هضم شروع شود ودر صورت بروز استغراغ، مجددا غذا خوردن، قطع می شود و تا زمانی که کامل بهبودی حاصل نشده است، باید از خوردن بعضی مواد غذایی خودداری اجتناب شود. از قبیل؛ محصولات لبنی، قهوه، مشروب، سیگار کشیدن، غذاهای بسیار چرب.

سایر اقدامات لازم 
* استراحت کافی
 
در اثر اسهال و استفراغ، بدن ضعیف و خسته می شود. 
استراحت می تواند موجب برگشت سریعتر سلامت بدن شود.

*احتیاط در مصرف دارو

به دلیل ابتلا به بیماری گوارشی، آسیب پذیری معده افزایش می یابد به همین دلیل از خوردن کلیه داروهایی که موجب آسیب به معده می شود از قبیل: بروفن، ژلوفن و نظیر آن خودداری شود.

پیشگیری

 
هشدار: آنفلوآنزای گوارشی یا روده ای چیست؟ 
 
 
* شستن دست ها دست کم سه بار بعد از اجابت مزاج
* استفاده از صابون مایع به جای صابون جامد؛ در مکان های عمومی صابون جامد می تواند عامل انتقال بسیاری از بیماریها ی عفونی شود.
* از لوازم شخصی دیگران از قبیل حوله، لیوان، قاشق و چنگال استفاده نکنید.
* از تماس مستقیم با افراد بیمار خودداری کنید.
* در رستورانها از خوردن غذاهای سرد و نپخته و نیز سالاد اجتناب کنید.